Udar mózgu, niekiedy nazywany apopleksją, to zespół objawów związanych z nagłym wystąpieniem zaburzeń czynności mózgu, wynikających z upośledzenia krążenia mózgowego. Lekarze wyróżniają udar krwotoczny oraz niedokrwienny. Ten drugi spowodowany jest zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu. Dowiedz się, w jaki sposób objawia się udar niedokrwienny i jak przebiega jego leczenie.
Przejdź do zawartości StartPoznaj NeuroAiD™Efektywność NeuroAiD™Rehabilitacja po udarze mózguOpinieBaza wiedzyBezpłatne konsultacje w zakresie udaru mózguKup NeuroAiD™StartPoznaj NeuroAiD™Efektywność NeuroAiD™Rehabilitacja po udarze mózguOpinieBaza wiedzyBezpłatne konsultacje w zakresie udaru mózguKup NeuroAiD™ Niebezpieczny udar krwotoczny Niektórzy zamiennie stosują dwa pojęcia, czyli udar mózgu i wylew. Nie do końca to słuszne, ponieważ nie każdy udar jest wylewem. Wręcz przeciwnie, wylew stanowi około 15% wszystkich przypadków udaru, i dotyczy wyłącznie udaru krwotocznego. Warto zatem pamiętać o rozróżnieniu na udar niedokrwienny (zawał mózgu) i udar krwotoczny (wylew). Czy to udar niedokrwienny, czy krwotoczny? Każdy typ udaru wynika z zaburzeń w obrębie naczyń krwionośnych mózgu, które mogą zostać zablokowane albo uszkodzone. W przypadku udaru niedokrwiennego mamy do czynienia z zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu. Tak się dzieje, kiedy dochodzi do dużego zwężenia albo całkowitego zamknięcia naczynia, które odpowiada za doprowadzenie krwi do określonego obszaru mózgu. Udar niedokrwienny może mieć charakter: zakrzepowy – wówczas wytwarza się zakrzep zamykający swobodny przepływ krwi w naczyniu krwionośnym; zakrzepowo-zatorowy – wtedy materiał zatorowy dopływający z innej części układu krwionośnego zamyka tętnicę. Ty materiałem jest albo oderwany zakrzep, albo skrzeplina powstająca w sercu; hemodynamiczny – jego przyczyna tkwi w gwałtownym spadku ciśnienia tętniczego, co ogranicza przepływ krwi w naczyniu krwionośnym. Z kolei udar krwotoczny jest powodowany przez pęknięcie naczynia krwionośnego. W efekcie krew wylewa się do okolicznych tkanek. Mimo że oba rodzaje udaru stwarzają wysokie zagrożenie dla życia pacjenta, to jednak udar krwotoczny uważa się za bardziej niebezpieczny. Na pewno częściej ma tragiczny finał. Wyróżnia się krwotoki śródmózgowe, kiedy naczynie uszkodzone zlokalizowane jest wewnątrz mózgu. Drugi typ to krwotok podpajęczynówkowy, w którym naczynie uszkodzone znajduje się na powierzchni mózgu, natomiast krew zaczyna się gromadzić pomiędzy mózgiem a ochronną błoną pajęczą. W tym przypadku dochodzi do pęknięcia naczyniaka lub większego tętniaka. Rozpoznanie wylewu krwi do mózgu Charakterystycznym symptomem udaru krwotocznego okazuje się nagły i wyjątkowo silny ból głowy. Jednocześnie pojawiają się inne objawy jak mdłości, osłabienie kończyn czy brak w nich czucia. W wielu przypadkach dochodzi też do zaburzeń świadomości i widzenia, a także utrata przytomności. Kluczowe w takiej sytuacji jest jak najszybsze wezwanie pomocy – od tego zależy nie tylko zdrowie, ale wręcz życie człowieka. Im wcześniej chory trafi do szpitala, tym większe szanse na jego uratowanie. Czas naprawdę ma ogromne znaczenie. Udzielanie pierwszej pomocy w razie udaru krwotocznego W najgorszej sytuacji są ci, którzy doznają wylewu w samotności. Często nie są w stanie samodzielnie wezwać pomocy. Więcej szczęścia mają osoby mieszkające z kimś albo mające objawy udaru krwotocznego w towarzystwie innych ludzi. Symptomy są na tyle charakterystyczne, że raczej nikt nie powinien mieć wątpliwości, co się dzieje. Pierwsza rzecz, którą należy wykonać, to ułożenie osoby dotkniętej wylewem w pozycji bocznej ustalonej. Następnym krokiem jest oczywiście niezwłoczne wezwanie pogotowia ratunkowego. W oczekiwaniu na karetkę należy cały czas starać się utrzymać kontakt z udarowcem. Może to być mocno utrudnione, ale dla lepszego rokowania trzeba dołożyć wszelkich starań, aby chory nie stracił przytomności. Najprostszym na to sposobem jest zadawanie nieskomplikowanych pytań. Bardzo ważne, aby takiej osoby nie zostawiać samej nawet przez krótką chwilę. Różne przyczyny wylewu Trudno jednoznacznie stwierdzić, co powoduje udar krwotoczny, ponieważ jego przyczyny bywają naprawdę różnorodne. Jest to niewątpliwie dość indywidualna kwestia. Uważać powinny osoby z predyspozycjami genetycznymi. Łatwo je stwierdzić. Wystarczy prześledzić liczbę przypadków występowania nadciśnienia albo udaru w każdej możliwej postaci. To są sygnały wskazujące na spore zagrożenie. Nie oznacza to oczywiście, że każda osoba z określonymi predyspozycjami genetycznymi na pewno przejdzie wylew. Ogromne znaczenie ma tak naprawdę styl życia i żywienia. Niedobry jest brak ruchu, ale równie niebezpieczna zbyt intensywna aktywność fizyczna. Znane są przypadki wylewu krwi do mózgu po przebiegnięciu wielu kilometrów. Tak się np. przytrafiło znanej amerykańskiej aktorce Sharon Stone, która doznała wylewu po joggingu. Warto też zwrócić uwagę na to, co pojawia się na talerzu. Zachowanie odpowiedniej i rozsądnej diety ma ogromny wpływ na zmniejszenie ryzyka wylewu. Najlepszym wyborem okazuje się dieta śródziemnomorska z warzywami na pierwszym planie i niewielką ilością mięsa. Lepiej też unikać picia alkoholu. Nie trzeba być całkowitym abstynentem, ponieważ kieliszek czerwonego, wytrawnego wina jest jak najbardziej wskazany – w diecie śródziemnomorskiej to przecież częsty dodatek do obiadu. Ważne jest jednak zachowanie umiaru. Z kolei palenie papierosów powoduje zwiększenie zagrożenia. Okazuje się, że osoby palące częściej doznają wylewu niż niepalące. Przyczyny czasami są też niezależne od stylu życia. Zdarza się, że wylew jest następstwem urazu głowy np. z powodu upadku. No i najważniejsza rzecz, czyli nadciśnienie tętnicze, które może powodować powstawanie mikrotętniaków w naczyniach mózgowych. Pod wpływem podwyższonego ciśnienia mogą one po prostu pękać.
Renta po udarze. Każda osoba po przebytym udarze, którą ZUS uzna za niezdolną do pracy może ubiegać się o rentę. Należy jednak spełniać określone warunki: być ubezpieczonym, a niezdolność do pracy musi zostać stwierdzona w czasie określonym ustawą. Niektóre niezbędne dokumenty do złożenia wraz z drukiem ZUS Rp-1
Endometrioza to przewlekła choroba związana ze stanem zapalnym, który nasila zagrożenie incydentami sercowymi. Rośnie także ryzyko udaru mózgu, który u pań z endometriozą występuje zdecydowanie częściej. Sprawdź, jakie czynniki dodatkowo zwiększają możliwość wystąpienia udaru u kobiet z tym treściEndometrioza źródłem chronicznego stanu zapalnegoKobiety z endometriozą częściej mają udary, a na ryzyko ich wystąpienia wpływa metoda leczenia Co jeszcze sprzyja wystąpieniu udaru?Gdy leczenie to konieczność Endometrioza źródłem chronicznego stanu zapalnegoKobiety z historią endometriozy są bardziej narażone na wystąpienie udaru mózgu niż te, które nigdy nie cierpiały na tę chroniczną chorobę zapalną – to wnioski z dużego badania Uniwersytetu Arizony w Tucson, które opisano na łamach pisma „Stroke”, wydawanego przez Amerykańskie Towarzystwo Udarowe. Endometrioza to choroba polegająca na nieprawidłowym wzroście tkanki podobnej do endometrium (wyściółka macicy) w innych częściach jamy brzucha. Szacuje się, że zarówno na świecie, jak i w Polsce cierpi na nią średnio co 10. kobieta w wieku patologiczne ogniska tkanki endometrium podlegają takim samym procesom co endometrium, regularnie krwawią i powodują stan zapalny, który często rozszerza się dalej. Choć nie musi być nasilony, występuje przewlekle i wyrządza postępujące szkody w organizmie. To właśnie z jego powodu kobiety z tym schorzeniem częściej mają nadmierny poziom cholesterolu we krwi i wysokie ciśnienie tętnicze, a także częściej doznają zawału serca niż te zdrowe. Teraz okazuje się, że zwiększone ryzyko dotyczy także udaru mózgu. Przeczytaj także:Endometrioza – są nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu. Poznaj rekomendacje ESHRE!Endometrioza. To warto wiedziećKobiety z endometriozą częściej mają udary, a na ryzyko ich wystąpienia wpływa metoda leczenia Naukowcy postanowili ustalić, jak często u kobiet z historią endometriozy występuje niedokrwienny udar mózgu (spowodowany zablokowaniem jej dopływu przez skrzepy krwi) oraz udar krwotoczny, czyli wylew krwi do mózgu z powodu pęknięcia naczynia krwionośnego. Analizę oparto na słynnym badaniu pielęgniarek „Nurses' Health Study II”. Wzięło w nim udział ponad 112 tys. pracownic medycznych z 14 amerykańskich stanów w latach 1989-2017. Na początku prac kobiety były w wieku od 25 do 42 lat. Z tej grupy 5244 osoby, u których potwierdzono endometriozę metodą laparoskopową, a do porównania wybrano grupę 106 812 kobiet bez takiej uzupełniane co dwa lata zanalizowano z uwzględnieniem dodatkowych czynników, takich jak: spożycie alkoholu, aktualny wskaźnik BMI, cykl miesięczny podczas dojrzewania, aktualne przyjmowanie antykoncepcji lub hormonalnej terapii zastępczej (HTZ), historia palenia tytoniu, dieta, poziom aktywności fizycznej, sięganie po kwas acetylosalicylowy, a także pochodzenie etniczne i jeszcze sprzyja wystąpieniu udaru?Dodatkowo badacze sprawdzili, czy związek między endometriozą i podwyższonym prawdopodobieństwem wystąpienia udaru może być wyjaśniony przez inne czynniki pośredniczące, takie jak: wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu we krwi, histerektomia (usunięcie macicy), owariektomia (usunięcie jajników) i pomenopauzalna terapia okresie 28-letniej obserwacji badacze zidentyfikowali wśród uczestniczek badania 893 przypadki udaru, przy czym:ryzyko wystąpienia udaru wśród kobiet z endometriozą było o 34% wyższe niż u kobiet bez tej nieuleczalnej choroby, największe zagrożenie udarem dotyczyło kobiet z endometriozą, poddanych zabiegowi wycięcia macicy lub jajników – do udaru dochodziło u nich o 39 % częściej, zagrożenie udarem było o 16% większe wśród kobiet z chorobą, które stosowały terapię hormonalną po menopauzie, nie wykazano natomiast, by na związek między endometriozą a udarem wpływały czynniki takie, jak: wiek, historia niepłodności, BMI czy fakt przechodzenia menopauzy. Dowiedz się na temat:Cichy udar to podstępny zabójca. Rzadko daje objawy, ale trzeba je znać! Oto oneCzym jest udar po przebudzeniu i jakie są objawy „wake-up stroke”?Gdy leczenie to koniecznośćChociaż zabiegi stosowane w leczeniu endometriozy zwiększają zagrożenie udarem, bywają takie sytuacje, gdy wycięcie macicy i/lub jajników jest najlepszą opcją dla pacjentki. Autorzy badania podkreślają jednak, że kobiety powinny być świadome potencjalnego zagrożenie związanego z procedurą. Podkreślają także, że większe ryzyko udaru dotyczy kobiet, u których macica została usunięta z innych powodów niż endometrioza. Wyniki badania nie sugerują przy tym, że endometrioza prowadzi do udaru. Wskazują natomiast na zwiększone ryzyko, które u kobiet jest i tak relatywnie niskie względem mężczyzn. Choć analiza ma pewne ograniczenia, np. nie różnicuje typów udaru, ani czasu ich wystąpienia, płynie z niej ważny wniosek. W przypadku endometriozy, a zwłaszcza historii jej chirurgicznego leczenia, lekarze powinni analizować stan kobiecego zdrowia nie tylko pod względem występowania objawów ginekologicznych, takich jak ból i niepłodność, ale również pod kątem kwestii Laparoscopically Confirmed Endometriosis and Risk of Incident Stroke: A Prospective Cohort Study StrokePolecamy również:Objawy endometriozy łatwo pomylić z infekcją intymną. Na co zwrócić uwagę?Bolesne miesiączki mogą być objawem endometriozy. Pomogą ćwiczenia i fizjoterapiaMiej ciśnienie pod kontroląMateriały promocyjne partnera Dodaj firmę Autopromocja
Unikanie używek to jedno z najważniejszych zaleceń, czego nie wolno po udarze. Alkohol wpływa negatywnie na pracę mózgu, prowadząc do pogorszenia pamięci, koncentracji i koordynacji ruchowej. W przypadku pacjentów po udarze, którzy już mają problemy z koordynacją, spożywanie alkoholu może jedynie pogorszyć ich stan. W mowie potocznej udar i wylew zwykle oznaczają dokładnie to samo. Tymczasem z medycznego punktu widzenia nie zawsze jest to takie oczywiste. Istnieją bowiem dwa rodzaje udaru mózgu, z czego tylko jeden z nich można zamiennie nazwać wylewem. Wylew a udar Wielu pacjentów, chcąc dowiedzieć się czegoś o swojej chorobie odkrywa, że wylew i udar to zazwyczaj dwie całkiem różne dolegliwości. Jeśli u chorego stwierdzono udar niedokrwienny, oznacza to, że doszło do zamknięcia lub zawężenia światła naczyń krwionośnych, wskutek czego krew nie mogła w naturalny sposób dostać się do określonych części w mózgu i nastąpiło niedotlenienie. Jeżeli jednak naczynia krwionośne ulegną uszkodzeniu i pękną, wówczas krew wydostaje się na zewnątrz do tkanki mózgowej, niszcząc ją. Pierwszy z wymienionych rodzajów, a więc udar niedokrwienny, jest zdecydowanie częstszy i dotyczy ok. 80-90% wszystkich udarów. Nie ma on jednak nic wspólnego z wylewem. Z kolei drugi rodzaj, który zdarza się znacznie rzadziej (10-20% wszystkich przypadków udaru) to udar krwotoczny, czyli wylew krwi do mózgu. Udar a wylew Jak więc widać, udar i wylew to najczęściej kompletnie różne stany, zachodzące w zupełnie odmiennych, przeciwnych okolicznościach. Krótko mówiąc, każdy wylew jest udarem (czyli jego krwotoczną odmianą), natomiast nie każdy udar jest wylewem (zdarza się to maksymalnie u 1 na 5 wszystkich udarów). Różnice między tymi stanami dotyczą również przyczyn, przebiegu, objawów (choć kilka symptomów się pokrywa) czy metod postępowania i leczenia. Wylew krwi do mózgu to najczęściej efekt nadciśnienia tętniczego. Do innych jego przyczyn zalicza się pęknięcie tętniaka, pojawienie się urazu, występowanie nowotworu i jego przerzutów, zapalenie naczyń krwionośnych, cukrzycę, skazy krwotoczne oraz nałogowe zażywanie narkotyków, alkoholu i tytoniu. Czynnikiem, który go wywołuje, jest często silna sytuacja stresowa lub duży wysiłek. Udar niedokrwienny wynikać może z nieprawidłowego krzepnięcia krwi, dolegliwości związanych z sercem (np. zawał czy zaburzenia rytmu serca) oraz zmianami miażdżycowymi. Objawy udaru Choć do wylewu dochodzi zdecydowanie rzadziej, to jest on znacznie bardziej gwałtowny i nasilony od udaru niedokrwiennego. O wiele niebezpieczniejsze mogą być również jego skutki (śmiertelność wynosi ok. 40%). Wylew rozpoczyna się zwykle mocnym bólem głowy (według opinii niektórych pacjentów jest to najsilniejszy ból głowy, jaki odczuli w ciągu całego swojego życia), a u wielu osób również nagłą utratą przytomności i śpiączką. Poza nudnościami i wymiotowaniem (zazwyczaj w bardzo wczesnych godzinach rannych), chory może mieć zaburzenia świadomości, drgawki, jednoczęściowy paraliż ciała, sztywnienie karku, nadwrażliwość na światło i bodźce słuchowe. Udar niedokrwienny ma znacznie łagodniejszy przebieg, a jego symptomy mogą występować pojedynczo, zamiast wszystkie razem i mijać po pewnym czasie. Z tego powodu udar bywa mylony np. z objawami zatrucia lub migreny (ból i zawroty głowy, wymioty, nudności). W niektórych przypadkach dochodzić może również problem z precyzyjnym poruszaniem się, paraliż i niedowidzenie jednostronne, halucynacje, trudności z mówieniem, rozumieniem, umiejętnością pisania, czytania, liczenia, zapamiętywania i nazywania obiektów. Udar i wylew to poważne stany, bezpośrednio zagrażające życiu i wymagające jak najszybszej pomocy specjalistycznej. Chory powinien zostać natychmiast przewieziony do szpitala na tzw. oddział udarowy, na którym zostaną przeprowadzone badania ( tomograf komputerowy, rezonans magnetyczny, angiografia tętnic), a także podjęte leczenie i rehabilitacja. Ze względu na przyczynę można wyróżnić dwa rodzaje udaru – udar niedokrwienny i udar krwotoczny. Udar niedokrwienny. Udar krwotoczny (tzw. wylew) 80% przypadków udaru. 20% przypadków udaru. Powstaje w wyniku niedrożności tętnicy mózgowej - krew nie dopływa tam, gdzie jest potrzebna i część tkanki mózgowej obumiera.
Fot: / Wylew to stan, w którym dochodzi do wynaczynienia się krwi w mózgu. Jest to tzw. udar krwiotoczny (krwotok mózgowy), znacznie często cięższy w skutkach niż udar niedokrwienny. Pierwsze objawy wylewu to nagły i bardzo silny ból głowy, mdłości, niedowład. Leczenie przeprowadza się w warunkach szpitalnych. Wylew to ogólna nazwa wylewu krwi do mózgu. Organ ten, który odpowiada za kontrolę wszystkich funkcji organizmu, może ulec uszkodzeniu wskutek wypadku bądź w przebiegu różnych chorób, takich jak udar mózgu. Udar a wylew Udar mózgu, czyli efekt zaburzeń ukrwienia mózgu, jest stanem zagrażającym życiu. Wywołuje go zablokowanie albo uszkodzenie naczyń krwionośnych mózgu. Udar mózgu może być: niedokrwienny – oznacza nagłe zatrzymanie dopływu krwi do mózgu. Występuje znacznie częściej niż udar krwotoczny (w ok. 85% przypadków) krwotoczny – spowodowany jest pęknięciem tętnicy i wylewem krwi do otaczających tkanek. Jeżeli do krwawienia doszło pod pajęczynówką (jedną z trzech opon mózgowo-rdzeniowych), stwierdza się wylew podpajęczynówkowy – jest on przyczyną ok. 5% wszystkich udarów (zarówno niedokrwiennych, jak i krwotocznych). Wylew krwotoczny może być również śródmózgowy. Zobacz film: Skąd się bierze udar? Źródło: 36,6 Czym różni się udar od wylewu? Skutkiem wylewu jest udar krwotoczny, co oznacza, że wylew może być przyczyną udaru mózgu, lecz nie każdy udar spowodowany jest wylewem. Jak rozpoznać wylew? Udar krwotoczny ma gwałtowny przebieg, a stan pacjenta z wylewem jest znacznie cięższy niż z udarem niedokrwiennym. Pierwsze objawy wylewu krwi do mózgu to: gwałtowny, bardzo silny ból głowy (główny objaw krwawienia podpajęczynówkowego) mdłości i wymioty sztywność karku nagłe osłabienie kończyn niedowład połowiczy (paraliż połowy ciała – przeciwnej do półkuli mózgu, w której doszło do wylewu) ból oczu zaburzenia świadomości utrata przytomności. Wylew w oku Do wylewu może dojść w oku – jest to skutek wynaczynienia się krwi do oka. Nie jest on tak groźny, jak tradycyjny wylew (udar krwotoczny mózgu). Wylew do oka to skutek gwałtownego (i zazwyczaj krótkotrwałego) wzrostu ciśnienia żylnego. Wylew może być podspojówkowy – jest to bardzo częste pęknięcie naczynka w gałce ocznej. Pojawia się w przypadku nagłego skoku ciśnienia, urazów mechanicznych, niedoboru witaminy K, zaburzeń w procesie krzepnięcia krwi, odwarstwienia się siatkówki czy w efekcie noszenia źle dobranych szkieł kontaktowych. Zobacz film: Jak przekonać ludzi, aby zaczęli dbać o swoje zdrowie? Źródło: Agencja TVN. Zobacz także: Męty w oku – przyczyny, objawy i leczenie latających muszek Wylew – przyczyny Przyczyną wylewu krwi do mózgu bardzo często jest nadciśnienie tętnicze. Do wylewu może także dojść na skutek pęknięcia tętniaka będącego rozszerzeniem naczynia krwionośnego w jego słabym miejscu (np. w rozgałęzieniu naczyń). W efekcie zbyt wysokiego ciśnienia krwi w tętniaku dochodzi do rozerwania ściany naczynia krwionośnego. Krew, przedostając się do otaczających tkanek, niszczy je – może także wpłynąć do przestrzeni pomiędzy środkową a zewnętrzną oponą mózgową. Zalane krwią komórki bardzo szybko zaczynają obumierać. Ponadto do możliwych przyczyn wylewu należy zaliczyć: urazy infekcje nałogowe palenie papierosów niezdrową dietę brak ruchu nieprawidłowości w budowie naczyń krwionośnych zmiany miażdżycowe guzy zaburzoną krzepliwość krwi skazy krwotoczne (mogą też wywołać podskórny wylew krwi). Pierwsza pomoc przy wylewie W przypadku podejrzenia udaru mózgu (wylewu) natychmiastowa pomoc lekarska jest kluczowa. Dla życia chorego liczy się każda minuta! Zlekceważenie pierwszych objawów udaru może doprowadzić do trwałego kalectwa, a często kończy się śmiercią. Pierwsza pomoc przy wylewie polega przede wszystkim na niezwłocznym wezwaniu pogotowania ratunkowego – ostateczną diagnozę i leczenie można podjąć wyłącznie w warunkach szpitalnych. Osobę, u której podejrzewa się wylew krwi do mózgu, należy położyć w pozycji bocznej ustalonej i bezwzględnie towarzyszyć jej aż do przyjazdu karetki. Zobacz film: Czy Polacy chętnie korzystają z bezpłatnych badań i konsultacji lekarskich? Źródło: Agencja TVN. Leczenie wylewu Aby rozpoznać typ udaru, wykonuje się tomografię komputerową. Rozległy wylew krwi wymaga leczenia operacyjnego. Celem leczenia jest zamknięcie pękniętego naczynia (tętniaka) i niedopuszczenie do obkurczenia się okolicznych naczyń krwionośnych, czego skutkiem mogłoby być niedotlenienie mózgu. Rodzaj leczenia wylewu uzależniony jest od stopnia jego rozległości, przyczyny oraz lokalizacji. U niektórych osób pojawia się tzw. mini udar (nie: mini wylew), czyli przejściowy atak niedokrwienny mózgu. Objawy przepowiadające to mrowienie, osłabienie mięśni, niewyraźna mowa, zaburzenia widzenia. Mini udary powinny być leczone – w przeciwnym wypadku istnieje ok. 10% szans na to, że w ciągu roku od ich wystąpienia dojdzie do udaru mózgu niedokrwiennego. Wylew – rehabilitacja Ponieważ skutki wylewu mogą oznaczać paraliż, zaburzenia mowy oraz widzenia, niesprawność ruchową oraz zaburzenia pamięci, konieczne staje się przeprowadzenie rehabilitacji. Jej celem jest przywrócenie funkcji utraconych wskutek udaru. Zaniechanie rehabilitacji po wylewie może doprowadzić do śmiertelnych powikłań (np. zakrzepicy żylnej, zapalenia płuc). Wylew u noworodka U wcześniaka może wystąpić tzw. wylew dokomorowy, czyli krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego (skutek zaburzonego krążenia mózgowego). Wyróżnia się cztery stopnie krwawienia dokomorowego – od najłagodniejszego i niepowodującego powikłań, po krwawienie, w którym dochodzi do wylewu do tkanki mózgowej (czwarty stopień), który w większości przypadków kończy się śmiercią. Krwawienie dokomorowe może też wystąpić u dzieci urodzonych o czasie; u noworodków wylew może być skutkiem wrodzonych wad rozwojowych naczyń mózgowych (malformacji naczyniowych) lub braku suplementacji witaminą K. Bibliografia: * ** *** Domowa encyklopedia zdrowia, red. Jacek Fronczak, wyd. Reader’s Digest, Warszawa 2007. Zobacz film: Budowa mózgu. Źródło: 36,6
Udar to zaburzenie czynności mózgu wskutek nieprawidłowego krążenia krwi. Istnieją dwa rodzaje udaru: Udar krwotoczny, spowodowany pęknięciem naczynia tętniczego i wylewem krwi do mózgu. To właśnie ten typ udaru jest nazywany powszechnie wylewem. Przez Gość agnes Witam. Od dzieciństwa miałam czasami *blokadę* w nogach kiedy wchodziłam po schodach, biegałam. Kilka razy się wywaliłam, kiedy noga mi zblokowała się przy zgięciu. Ale ogólnie był spokój. Teraz mam 24 lata. Od kilku miesięcy drętwieją i sztywnieją mi mięśnie głównie rąk i nóg. Znów mam te *zblokowania* w dłoniach, nogach, rękach. Jak wstaje z krzesła to automatycznie nogi mi prostują się i staję na palcach oraz są takie sztywne – mija zazwyczaj po kilku krokach. Bardzo często mam tzw. rękę położnika (dowiedziałam się o tym jak pokazałam lekarzowi rodzinnemu wygięcie mojej ręki). Z trudem odkręcam butelki, słoiki, mam problemy z chwytem, zaciśnięciem dłoni, bo się blokuje i układa właśnie w tę rękę położnika. Czasem bóle głowy, które są mniejsze jak pochylę czoło i je na czymś oprę. Zaciskanie zębów. Drganie powieki jakby tam jakiś robak siedział. Zmęczenie, czasem zdrętwienie pleców. I ból w klatce piersiowej. Dziś właśnie wstałam z dość mocnym bólem na wysokości mostka, który rozchodził się trochę na boki. Nie jestem w stanie się teraz ruszać, głównie rękoma, schylać się, wykręcać, głęboko oddychać, bo boli bardziej. Wczoraj strasznie mi *strzykało* gdzieś kolo mostka, tak jak czasem palce *strzykają*. Nie wiem co robić. Jeszcze drętwienie da się przeżyć, ale ból w klatce piersiowej dziś rano był nie do zniesienia. Teraz ciut lepiej, ale dalej z trudem się ruszam. Nie wiem co w takiej sytuacji robić? Brać leki przeciwbólowe??? W wakacje brałam np magnez forte, czasem 2 razy dziennie, a mimo to miałam nasilone objawy wyżej podane. W październiku oprócz magnezu forte brałam potas i też mimo to objawy się nie zmniejszyły. Byłam u lekarza, zlecił wykonanie badania na magnez, potas i tsh. Wyniki to: sód w surowicy: 141 mmol/l (135-150) potas w surowicy: 4,4 mmol/l (3,5-5,4) magnez w surowicy: 1,87 mEq/l (1,3-2,5) TSH 3gen.: 4,42mIU/L (0,25-4,20) Z tymi wynikami poszłam do neurologa. Odpukanie prawidłowe. Przeprowadził ze mną rozmowę. Niezbyt miłą. Stwierdził że mam psychonerwicę narządową i tężyczkę na podstawie tylko tego co mówiłam. Szczególnie tych faktów: - objawy wymienione wyżej, - studiuję na 2 kierunkach (na jednym mam obronę w lutym 2009), - z powodu wady wrodzonej układu pokarmowego mam z nim problemy od kilku lat (zaburzenia czynnościowe, choroby refluksowe - od początku tego wszystkiego jestem ciągle na lekach zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego), - bólu brzucha i bólu głowy, który akurat wtedy miałam, - aktualnie bardzo małostresowego życia. Zadał jeszcze podchwytliwe pytanie czy podjadam czekoladę… Podjadam, ale tylko jak okres mam(zwłaszcza gorzką czekoladę, która jest wtedy nadzwyczaj słodka), bo tak to słodycze są dla mnie za słodkie i zamulające. Kiedyś miałam problemy z tłumionymi gniewami, nerwami i wogóle, ale już od dość dłuższego czasu uważam się za naprawdę szczęśliwą osobę, nie stresuję się obroną którą mam za 3 miesiące, ani drugim kierunkiem, ani chorobą układu pokarmowego - nauczyłam się z tym żyć i wiem jak z tym radzić, aby było w miarę dobrze). Ludzie uważają mnie za bardzo wesołą uśmiechniętą osobę, która w razie komplikacji życiowych powariuje góra kilka godzin, siądzie i zacznie racjonalnie myśleć i szukać szybkiego rozwiązania, co na ogół zdaje egzamin i na dłuższą metę nie ma żadnego stresu. Do tego przez te kilka lat badań układu pokarmowego żaden lekarz nie stwierdził mi nerwicy żołądka ani jelit. Każdy stawiał taką samą diagnozę na podstawie badań jakie wykonał i zawsze wynikała ona z mojej wady wrodzonej i ewentualnych tego konsekwencji była trafna. Kiedyś jak byłam bardzo nerwową osobą chodziłam do kilku psychologów i każdy stwierdzał to samo: wszystko ze mną jest w porządku i nie widzi żadnych objaw jakiejkolwiek nerwicy, lęków, jedynie małą odporność na stres. Do tego ten neurolog zalecił mi kolejną dawkę magnezu, który i tak niezbyt co pomaga, i ewentualnie jakiś lek na nerwicę, lęki. Jeśli jednak chcę ten lek pobrać to muszę iść do lekarza rodzinnego by mi go przepisał, bo ten niełaskaw był wypisać receptę. Dodam też że kilka razy byłam na lekach od nerwic i zawsze się po nich źle czułam i szybko kazano mi je odstawiać – wtedy to układ pokarmowy mi wariował. We wtorek dopiero idę do lekarza rodzinnego, żeby też do endokrynologa dał skierowanie. No i właśnie mam pytanie: CO WŁAŚCIWIE MAM ROBIĆ ORAZ GDZIE I JAKĄ POMOC SZUKAĆ??? Jakie jeszcze badania najlepiej zrobić? Do kogo iść z tym wszystkim? Co robić jak drętwieją mi mięśnie i strasznie klata boli (bo tak naprawdę to wszystko coraz bardziej mi się nasila)?? Będę wdzięczna za jakąkolwiek radę :)
Kołatanie serca czyli uczucie nierównej pracy serca jest najczęściej wynikiem zaburzeń rytmu serca. Znanych jest wiele rodzajów zaburzeń rytmu serca, o odmiennym znaczeniu dla rokowania pacjenta. Wiele zaburzeń rytmu ma charakter łagodny, tzn. nie zwiększa ryzyka zgonu. Inne mogą być przyczyną nagłej śmierci lub udaru mózgu.
fot. Fotolia Uważaj na upały Wysoka temperatura to wciąż lekceważona przez ludzi przyczyna wielu dolegliwości, a nawet zgonów. Według raportu Światowej Organizacji Meteorologicznej w latach 2000-2010 najwięcej zgonów nastąpiło na skutek fali upałów, które nawiedziły nasz kontynent. Najbardziej morderczy okres to rok 2003, kiedy to w Europie w wyniku udarów cieplnych zginęło ok. 35 tys. osób. Z kolei amerykańska instytucja zajmująca się środowiskiem, Earth Policy Institute, podaje, że liczba ofiar mogła sięgnąć nawet 52 tysięcy. Podobne upały nie miały miejsca w Europie w ciągu ostatnich 500 lat. Udar cieplny czy słoneczny? Udar cieplny, inaczej porażenie cieplne, to efekt przegrzania organizmu. Z kolei udar słoneczny to węższe pojęcie, które dotyczy ściśle przegrzania na skutek zbyt długiego przebywania na słońcu. Promienie słoneczne padające na skórę głowy powodują przekrwienie mózgu i opon mózgowych. Intensywne słońce doprowadza do zaburzeń mechanizmów ośrodka termoregulacji, zaburzeń gospodarki elektrolitowej i odwodnienia organizmu. Udar słoneczny może nas zaatakować podczas np. zbyt długiego plażowania, zaś cieplny podczas przebywania w dusznym aucie, które stoi w korku. Do głównych objawów udaru cieplnego należą: wzmożona potliwość, nudności, osłabienie organizmu, rumieńce na twarzy (w ciężkim przypadku bladość), niestabilny chód, bełkotliwa mowa, mroczki przed oczami, czasem utrata przytomności. Udar słoneczny obejmuje te objawy, natomiast dodatkowo u chorego występują: intensywny ból i zawroty głowy, gorączka, drgawki, przyśpieszone tętno, zwiotczenie mięśni, nienaturalnie sucha skóra, ogólne rozbicie psychiczne. Jak pomóc w przypadku udaru? - W razie zaobserwowania objawów udaru słonecznego powinniśmy usiąść w cieniu i podać chłodne napoje (bezalkoholowe). Jeśli stan chorego nie poprawia się lub wręcz pogarsza, np. chory traci przytomność, to nie podawajmy napoju, ale starajmy się ochłodzić jego ciało kostkami lodu lub strumieniem wody. Ułóżmy go w pozycji bocznej i wezwijmy pomoc medyczną – mówi dr n. med. Gabriela Kłodowska-Duda, neurolog z Neuro-Care w Katowicach. Na szczęście ryzyko udaru cieplnego oraz udaru słonecznego można znacznie zmniejszyć, unikając sytuacji, które powodują przegrzanie i nasłonecznienie oraz nawadniając regularnie organizm. Szczególnie powinni uważać ludzie osłabieni, w podeszłym wieku oraz dzieci. Oznak porażenia cieplnego nie powinno się lekceważyć tym bardziej, że niektóre z nich mogą przypominać objawy wylewu krwi do mózgu. Udar mózgu – czym jest? Udar mózgu jest niezwykle groźnym schorzeniem na tle neurologicznym. W tym przypadku jego powstanie jest znacznie bardziej skomplikowane niż w przypadku udaru słonecznego, wywoływanego przez wysoką temperaturę, której możemy unikać. Ponad 80% udarów to udary niedokrwienne. Mają one taki sam mechanizm powstawania jak zawał serca – skurcz lub zator naczynia powoduje niedokrwienie i niedotlenienie tkanek. Pozostałe to udary krwotoczne (wywołane wylewem krwi do mózgu, stąd potoczna nazwa wylew). Te ostatnie w swoim przebiegu często przypominają inne jednostki chorobowe, choćby udar słoneczny. Jak dochodzi do udaru krwotocznego? Powoduje go wylew krwi do mózgu. Udary krwotoczne dzielimy na krwotoki śródmózgowe i podpajęczynówkowe. Mogą do nich doprowadzić głównie: pęknięcie tętniaka lub osłabionej ściany naczynia (np. przy długotrwałym, nieleczonym nadciśnieniu), skazy krwotoczne, choroby zapalne tętnic i żył, miażdżyca, zaburzenia krzepnięcia krwi, guzy mózgu czy urazy głowy. Narażone są także osoby nadużywające alkohol, palacze i osoby w podeszłym wieku. Jak rozpoznać udar mózgu? Do najczęstszych objawów udarów krwotocznych należą: ostry ból głowy, nudności, wymioty, osłabienie, utrata przytomności, zaburzenia chodu, mowy, widzenia, podwyższone tętno, napad padaczkowy, trudności z oddychaniem, zaburzenia świadomości, majaczenie, dezorientacja, sztywność karku. Należy pamiętać, że nie wszystkie te objawy muszą mieć miejsce, aby można było mówić o wystąpieniu wylewu. Udar jest trzecią w kolejności przyczyną zgonów. Każdego roku choroba ta kończy się śmiercią dla 30 tysięcy Polaków, zaś 40 tysięcy z nas doznaje udaru, na skutek którego zmiany w mózgu są często nieodwracalne. Udar atakuje nie tylko seniorów, ale dotyczy też coraz młodszego pokolenia. Udar krwotoczny w przeciwieństwie do (na ogół) niegroźnego udaru cieplnego najczęściej jest o wiele bardziej powszechny, a także bardziej inwazyjny. Może mu towarzyszyć utrata przytomności, czasem następstwa tj. śpiączka, inwalidztwo, a także zagrożenie życia. Możliwości całkowitego wyleczenia pacjenta bywają niewielkie i stanowią niemałe wyzwanie dla neurologów, nawet tych z wieloletnią praktyką lekarską. Nie zawsze choremu udaje się wrócić do normalnego funkcjonowania, może mieć trudności z mówieniem, poruszaniem się, pamięcią. Mimo wszystko wylew mózgu to nie wyrok. Wszystko zależy od rodzaju i rozległości udaru, indywidualnych cech pacjenta, a także od postępowania procesu rehabilitacji, współpracy z neurologami i logopedami. Jeśli zauważasz niepokojące objawy tj. przeszywający ból głowy, zaburzenia widzenia, opadnięcie powieki lub kącika ust – nie lekceważ ich. W udarze istotny jest czas. Natychmiast wezwij pogotowie lub udaj się do szpitala, posiadającego specjalistyczny oddział udarowy. We właściwym postępowaniu pomoże nam podstawowa wiedza na temat objawów konkretnej choroby, ale nic nie zastąpi fachowej diagnozy. Czy udar krwotoczny mózgu można pomylić z udarem cieplnym? Tak, laik może mieć trudności z zakwalifikowaniem objawów chorobowych, szczególnie, że czasem są podobne. Wątpliwości nie powinien mieć natomiast lekarz, szczególnie po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego (o ile pacjent jest przytomny) i badań diagnostycznych (np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny). - Niektóre objawy udaru mózgu, konkretnie udaru krwotocznego (wylewu), mogą być zbieżne choćby z udarem cieplnym czy słonecznym, który w aktualnych warunkach pogodowych nie jest rzadkością. Obie choroby mogą czasem dawać podobne odczucia, tj. intensywny ból głowy, osłabienie, wymioty, drgawki, czasem utrata przytomności, zaburzenia świadomości, trudności z oddychaniem. W zależności jaki obszar mózgu wylew uszkodził, mogą mu również towarzyszyć zaburzenia chodu, mowy, widzenia, które występują również w udarze słonecznym – wymienia dr Duda. Z pewnością samodzielnie trudno rozpoznać przyczyny złego samopoczucia, choć np. wystąpienie udaru cieplnego można uprawdopodobnić poprzez świadomość wcześniejszego intensywnego przegrzania organizmu (np. od słońca, szczególnie podczas letnich miesięcy). Udar cieplny to zazwyczaj łagodniejsze, przemijające schorzenie, po którego wyleczeniu człowiek może wrócić w pełni do zdrowia. Naszym postępowaniem, choćby unikaniem intensywnego słońca, możemy do niego nie dopuścić. W przypadku udaru mózgu także istotna jest profilaktyka, ale nawet ona czasem nie uchroni przed tym poważnym schorzeniem. Prognozy po wylewie mózgu także nie są już tak optymistyczne. Źródło: materiały prasowe Neuro-Care/mn Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! f3Lq5u8.
  • 31f6kryo18.pages.dev/189
  • 31f6kryo18.pages.dev/225
  • 31f6kryo18.pages.dev/261
  • 31f6kryo18.pages.dev/382
  • 31f6kryo18.pages.dev/278
  • 31f6kryo18.pages.dev/154
  • 31f6kryo18.pages.dev/311
  • 31f6kryo18.pages.dev/197
  • 31f6kryo18.pages.dev/338
  • co gorsze udar czy wylew